Zwitserland? Wat roept dat bij je
op? Uiteraard, de bergen, de heel verzorgde
wegeninfrastructuur, de sympathiek ogende bergdorpjes, de behulpzame bewoners,
de herbergen met hun heerlijke kaasfondues…
Of doet Zwitserland je denken aan het bankgeheim, dat langzaam maar
gestaag aan het afbrokkelen is? Dat laatste dankzij de Amerikaanse wetgever die
de Zwitserse grootbanken verplichtte om de rekeningen van de rijke Amerikaanse
staatsburgers openbaar te maken, anders zouden de banken niet meer kunnen opereren
op Wall Street. Wat natuurlijk niet kan voor een internationale bank die vooral
in dollars haar verrichtingen doet. En
ook Europa volgde en eiste van de Zwitsers financiële transparantie wat betreft
de tegoeden van Europese onderdanen.
Zwitserland dat niet tot de EU behoort, knarsetandde maar kraakte ook,
want moest uiteindelijk het zo heilig gewaande bankgeheim ferm afzwakken. Een uitermate meeslepend boek over het Zwitserland
van de jaren 2000 schreef de Nederlandse journaliste Caroline de Gruyter, die
zelf toegeeft dat ze de laatste jaren nooit zoveel over economie en financiën
heeft moeten schrijven dankzij de
wantoestanden die ze ondervond tijdens haar vierjarig verblijf in
Zwitserland. Ze is getrouwd met een Belgisch-Portugese diplomaat. De Gruyter
heeft het verdriet gezien, gehoord en gevoeld van die talrijke Zwitsers die op
een of andere manier werkten of verbonden waren met Swissair die
luchtvaartmaachappij die failliet ging door wanbeheer van de talrijke
verantwoordelijken. In Zwitserland was
zij getuige van de grote spreidstand tussen globalisering aan de ene kant en
eng-nationalisme aan de andere kant. De
Zwitsers verwelkomden bedrijven uit het buitenland en stimuleerden hen, maar
tegelijkertijd was datzelfde land heel angstvallig tegenover de EU, en de
betutteling van Brussel. Met als gevolg dat de Zwitsers zelf om hun welstand en
economie te beschermen als eerste hun wetgeving aanpassen, als Europa nieuwe Europese
maatregelen uitvaardigt op economisch of zakelijk gebied. Zwitserland met Genève
dat tijdens de fêtes de Genève in augustus overspoeld wordt door gulle en
weldadig levende Arabieren die baden in de wellustige luxe maar tegelijkertijd
het dagelijks leven van de Zwitsers verstoren.
Dit boek is een uitermate onthullend verhaal dat de ogen opent over hoe
krachtig het kapitalisme is.
Wat we leerden uit het boek:
1) De
economische crisis, vooral door het bankenschandaal, was eerst zichtbaar in
Zwistersland en dan pas in EU. Dus, volg
Zwistersland op de voet en voorspel de financiële toekomst van Europa;
2)
De Amerikanen gijzelden de UBS (de grootste Zwitserse
bank) door hen de toegang te ontzeggen tot Wall Street als ze de namen van
rekeninghouders niet bekend maakten. Wat
is een grootbank zonder dollars?
3)
Er zijn ook grenzen aan globalisering: zie Zwitserland
4)
De economie is mondiaal, de politiek is dat niet
5)
Hoe rijke Saoudische Arabieren zeer veel geld uitgeven,
wat verlokkelijk is voor Zwitsers, wat contradictorisch is met de nationalistische
aard van de Zwitsers. Dat is de botsing tussen moraal en kapitaal
6)
Elk kanton heeft een groot deel aan eigen wetten, maar
vreemd genoeg, zijn ze zelf niet zo voor uitwisseling van gegevens onderling
7)
Er zijn herbergen die concurreren met overheerlijke
kaasfondues
8)
De Zwitsers hakken zelf hun kerstboom
9)
In de grensgebieden met Frankrijk is er druk heen en weer
verkeer van Zwitsers die bv. In de Aldi in Frankrijk gaan kopen (want de Aldi
mag zich niet vestigen in Zwitserland)
10)
Zwitsers zijn heel hoffelijk in het verkeer, maar
begrijpen dat er strenge boetes zijn.
11)
Zwitsers zijn geen anarchisten en vertrouwen het gezag en
zijn dus ook hiërarchisch ingesteld
12)
Filmtip: ‘Grounding’ over failliet van Swissair
13)
De macht van de internationale bedrijjven met hun taxfree
zones is heel sterk
14) Jodelen is
een therapie tegen wortelloosheid, die de Zwitsers er doen aan herinneren dat
ze ook nog een eigen cultuur hebben
15) Hoe
Amerikaanse experts antwoorden op moeilijke vragen over mensenrechten:
‘classified’ of ‘lex specialis’, dus zonder een duidelijk antwoord te geven
16)
‘Locavoren’ zijn mensen die alleen voedsel eten dat van
binnen een straal van 200 kilometer komt
17)
De crisis in de bankensector is te wijten aan de heel
gecompliceerde credit fault swaps die alleen ingewijden begrepen. Dus die
konden niet gecontroleerd worden door hun bazen, omdat die er zelf niets van
begrepen dus UBS = united bandits of Switzerland
18)
Bij de bank werkten op hoog niveau de ongevoelige macho’s
en de verslaafden die een liederlijk leven leidden en geen moraal hadden
19)
De Zwitserse mannen moeten altijd gevechtsklaar zijn:
daarom hebben ze allemaal een wapen in huis. Gevolg: veel moorden en
zelfmoorden
20) Vissers,
boeren en boswachters hebben nog krediet bij de bevolking omdat zij afstand
nemen van de ratrace
Uit het boek geplukt
p. 21 ‘Hier clasht de logica van de
economie die compleet internationaal geworden is, heel hard met die van de
democratie, die puur nationaal is gebleven.
p. 167 Als je de economie uit de politiek haalt, ofwel
de rationele component, wat hou je dan over? Vooral nog de emotionele
component. Sentimenten. Gevoelens. Identiteit.
p.180 Als er één inzicht is waarmee
ik Zwiterserland verlaat, dan is het wel dat de mens tegen zichzelf beschermd
moet worden, anders doet hij wat hij niet laten kan en richt hij zichzelf ten
gronde.
p. 189 Nieuwsprogramma’s op tv gaan
niet meer over informatieoverdracht, maar over wie de beste oneliner scoort.
