Logisch denken? Da’s moeilijker dan je, euh, …
denkt. Want vele redeneringen, meningen
en stellingen zijn gebaseerd op schijnargumenten. Het verraderlijke aan schijnargumenten is dat
ze, als ze met veel bravoure en overtuiging gebracht worden, de indruk geven de
enige echte waarheid te zijn. De
Portugese auteur heeft een staaltje van valse redeneerkunst uitgeschreven in
het boekje De anarchistische bankier,
waarin een rijke bankier in de vorm van een interview de lezer wil overtuigen
van zijn anarchistische kijk op het leven.
Een vreemde combinatie anarchie en bankwezen, hoor ik je denken. Inderdaad, als je dat betoog leest merk je de
drogredenen, de kromredeneringen en de cirkelconstructies in het denkpatroon
van de bankier die overigens welbespraakt is.
Pessoa wou met dat redeneerverhaal duidelijk maken hoe gevaarlijk verbale acrobatiek kan zijn om mensen te
overtuigen die niet nadenken bij wat ze horen.
Uit het boek
geplukt:
p. 22 Niet
allen kunnen gelijk zijn voor de natuur: sommigen zijn bij hun geboorte lang, anderen
klein; sommigen sterk, anderen zwak; sommige intelligent, anderen minder
intelligent. Maar allen kunnen gelijk zijn in datgene wat daarna komt.